Theo tôi, trước hết chúng ta làm rõ khái niệm Chuyển đổi số là gì: Theo cuốn cẩm nang chuyển đổi số mà Bộ Thông tin và Truyền thông phát hành, Chuyển đổi số là quá trình thay đổi tổng thể và toàn diện của cá nhân, tổ chức về cách sống, cách làm việc và phương thức sản xuất dựa trên các công nghệ số.

Chuyển đổi số vì sao lại cần?: Chuyển đổi số không chỉ giúp tăng năng suất, giảm chi phí mà còn mở ra không gian phát triển mới, tạo ra các giá trị mới ngoài các giá trị truyền thống vốn có.

Vì sao cần chuyển đổi số?: Chuyển đổi số mở ra cơ hội chưa từng có cho tất cả chúng ta. Ngày 3/6/2020 Chính phủ đã ban hành Quyết định 749 về chương trình chuyển đổi số quốc gia. Trong đó có 3 trụ cột chính là Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số.

Chính phủ số giúp Chính phủ hoạt động hiệu quả, hiệu lực hơn, minh bạch hơn, giảm tham nhũng.

Kinh tế số thúc đẩy đổi mới sáng tạo, tạo ra giá trị mới, giúp tăng năng suất lao động, tạo động lực tăng trưởng mới, thoát bẫy thu nhập trung bình.

Xã hội số giúp người dân bình đẳng về cơ hội tiếp cận dịch vụ, đào tạo, tri thức, thu hẹp khoảng cách phát triển, giảm bất bình đẳng.

Các ngành, lĩnh vực được tối ưu, thông minh hoá hướng đến nâng cao trải nghiệm và chất lượng cuộc sống của người dân.

Có thể nói các cơ quan nhà nước, các tổ chức doanh nghiệp đang hết sức nỗ lực thay đổi, ứng dụng công nghệ trong hoạt động điều hành, sản xuất kinh doanh của mình.

Thời gian qua, Dịch bệnh Covid-19 xảy ra khiến cả thế giới chao đảo, ảnh hưởng xấu đến tình hình phát triển kinh tế, xã hội, thiệt hại nặng nề về kinh tế. Tuy nhiên, bên cạnh những tác động xấu, ở một khía cạnh khác, Covid-19 đã trở thành một chất xúc tác mới thúc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số.

Theo đánh giá của Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, Covid-19 đã thúc đẩy nhận thức chuyển đổi số của ngành này nhanh hơn từ 3-5 năm, tạo bước nhảy vọt cho thanh toán số, đặc biệt là số lượng và giá trị giao dịch qua kênh điện thoại di động tăng mạnh.

Việt Nam đã tận dụng hiệu quả ưu thế về mức độ người dân sử dụng điện thoại di động (150%) và mạng Internet (70%). Khi xảy ra dịch bệnh Covid-19, Công nghệ thông tin là nền tảng hỗ trợ làm việc tại nhà, học trực tuyến và giao hàng tận nơi, đây là những hoạt động rất cần thiết trong tình hình dịch bệnh…

Các quận huyện trước đây chưa triển khai họp trực tuyến đến xã, phương, thì đến nay 100% quận, huyện triển khai giải pháp họp trực tuyến đến xã, phường.

Trước đây học trực tuyến là điều rất xa lạ với học sinh, nay Học sinh từ trung học phổ thông đến tiểu học trên mọi miền đất nước đã quen với việc học trực tuyến.

Đó là một số nét nổi bật do ảnh hưởng của dịch Covid-19 đã làm thúc đẩy nhanh đến quá trình Chuyển đổi số.

Theo tôi, trước hết chúng ta làm rõ khái niệm Chuyển đổi số là gì: Theo cuốn cẩm nang chuyển đổi số mà Bộ Thông tin và Truyền thông phát hành, Chuyển đổi số là quá trình thay đổi tổng thể và toàn diện của cá nhân, tổ chức về cách sống, cách làm việc và phương thức sản xuất dựa trên các công nghệ số.

Chuyển đổi số vì sao lại cần?: Chuyển đổi số không chỉ giúp tăng năng suất, giảm chi phí mà còn mở ra không gian phát triển mới, tạo ra các giá trị mới ngoài các giá trị truyền thống vốn có.

Vì sao cần chuyển đổi số?: Chuyển đổi số mở ra cơ hội chưa từng có cho tất cả chúng ta. Ngày 3/6/2020 Chính phủ đã ban hành Quyết định 749 về chương trình chuyển đổi số quốc gia. Trong đó có 3 trụ cột chính là Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số.

Chính phủ số giúp Chính phủ hoạt động hiệu quả, hiệu lực hơn, minh bạch hơn, giảm tham nhũng.

Kinh tế số thúc đẩy đổi mới sáng tạo, tạo ra giá trị mới, giúp tăng năng suất lao động, tạo động lực tăng trưởng mới, thoát bẫy thu nhập trung bình.

Xã hội số giúp người dân bình đẳng về cơ hội tiếp cận dịch vụ, đào tạo, tri thức, thu hẹp khoảng cách phát triển, giảm bất bình đẳng.

Các ngành, lĩnh vực được tối ưu, thông minh hoá hướng đến nâng cao trải nghiệm và chất lượng cuộc sống của người dân.

Có thể nói các cơ quan nhà nước, các tổ chức doanh nghiệp đang hết sức nỗ lực thay đổi, ứng dụng công nghệ trong hoạt động điều hành, sản xuất kinh doanh của mình.

Thời gian qua, Dịch bệnh Covid-19 xảy ra khiến cả thế giới chao đảo, ảnh hưởng xấu đến tình hình phát triển kinh tế, xã hội, thiệt hại nặng nề về kinh tế. Tuy nhiên, bên cạnh những tác động xấu, ở một khía cạnh khác, Covid-19 đã trở thành một chất xúc tác mới thúc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số.

Theo đánh giá của Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, Covid-19 đã thúc đẩy nhận thức chuyển đổi số của ngành này nhanh hơn từ 3-5 năm, tạo bước nhảy vọt cho thanh toán số, đặc biệt là số lượng và giá trị giao dịch qua kênh điện thoại di động tăng mạnh.

Việt Nam đã tận dụng hiệu quả ưu thế về mức độ người dân sử dụng điện thoại di động (150%) và mạng Internet (70%). Khi xảy ra dịch bệnh Covid-19, Công nghệ thông tin là nền tảng hỗ trợ làm việc tại nhà, học trực tuyến và giao hàng tận nơi, đây là những hoạt động rất cần thiết trong tình hình dịch bệnh…

Các quận huyện trước đây chưa triển khai họp trực tuyến đến xã, phương, thì đến nay 100% quận, huyện triển khai giải pháp họp trực tuyến đến xã, phường.

Trước đây học trực tuyến là điều rất xa lạ với học sinh, nay Học sinh từ trung học phổ thông đến tiểu học trên mọi miền đất nước đã quen với việc học trực tuyến.

Đó là một số nét nổi bật do ảnh hưởng của dịch Covid-19 đã làm thúc đẩy nhanh đến quá trình Chuyển đổi số.

Thực hiện Kế hoạch số 227/KH-UBND ngày 21/9/2020 của Ủy ban nhân dân thành phố về Chuyển đổi số thành phố Hải Phòng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, thời gian qua, các Sở, ngành, địa phương thành phố đã tích cực vào cuộc để triển khai nội dung của Kế hoạch, cụ thể hóa bằng những nhiệm vụ, giải pháp thực hiện tại cơ quan, đơn vị mình.

Điển hình như việc sử dụng chữ ký số để phát hành văn bản đã được sử dụng rộng rãi trong các cơ quan nhà nước, phục vụ hiệu quả công tác quản lý, điều hành trao đổi văn bản điện tử, cung cấp dịch vụ công trực tuyến và qua đó đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Hiện, toàn thành phố đã có 889 chứng thư số chuyên dùng Chính phủ cho tổ chức; hơn 2.045 chứng thư số chuyên dùng Chính phủ cho cá nhân; hơn 80 chứng thư số tích hợp trên SIM PKI phục vụ các giao dịch điện tử và gửi, nhận văn bản điện tử giữa các cơ quan trong hệ thống hành chính nhà nước theo Quyết định số 28/2018 của Thủ tướng Chính phủ…

Hệ thống Một cửa điện tử và Dịch vụ công trực tuyến thành phố đã được triển khai tập trung, thống nhất cho 35/35 Sở, ban, ngành, quận, huyện; 217/217 xã, phường, thị trấn. Thực hiện cung cấp 1.232 dịch vụ công trực tuyến, gồm: 1002 dịch vụ công trực tuyến mức độ 4, 230 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, trong đó tích hợp, cung cấp 697 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 lên Cổng dịch vụ công quốc gia; bảo đảm 100% dịch vụ công trực tuyến đủ điều kiện được triển khai trong năm 2021.

Đặc biệt trong công tác phòng chống dịch bệnh Covid-19, các giải pháp công nghệ được áp dụng tích cực như: Khai báo y tế điện tử; sổ sức khỏe điện tử; hệ thống quản lý tiêm chủng giúp người dân đăng ký, tra cứu thông tin về tiêm chủng, xét nghiệm trên thiết bị di động…

Các sở, ngành, quận huyện đã quan tâm nhiều hơn trong việc tiếp nhận giải quyết thủ tục hành chính qua hình thức trực tuyến, xây dựng phát triển cơ sở dữ liệu ngành, cụ thể như ngành Văn hóa và Thể thao thành phố triển khai việc số hóa tài liệu lịch sử lưu trữ tại Thư viện; chuyển đổi phương thức lưu trữ giấy sang lưu trữ điện tử, dần hình thành kho tài liệu số phục vụ cho công tác quản lý, khai thác, lưu trữ thông tin…; 100% các bệnh viện triển khai phần mềm Quản lý Bệnh viện, kết nối dữ liệu liên thông với Cổng thông tin Giám định BHXH; 100% các cơ sở kinh doanh Dược trên địa bàn thành phố lên Cổng thông tin Dược Quốc gia; 24/25 các cơ sở khám chữa bệnh thành phố đã phối hợp với các Ngân hàng trên địa bàn thành phố triển khai thanh toán thu viện phí không dùng tiền mặt (trừ Trung tâm Y tế huyện đảo Bạch Long Vỹ)…

Nhiều lớp tập huấn “Nông dân làm giàu với sàn thương mại điện tử” được Sở Công thương phối hợp với Hội Nông dân thành phố tổ chức nhằm bồi dưỡng nâng cao kiến thức về hội nhập kinh tế quốc tế cho các chủ trang trại, chủ hộ sản xuất nông nghiệp, doanh nghiệp, HTX sản xuất và thương mại thuộc lĩnh vực nông nghiệp… Bên cạnh đó, hỗ trợ số hóa các hoạt động kinh doanh, quy trình quản trị, quy trình công nghệ; hỗ trợ chuyển đổi số toàn diện hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh nhằm nâng cao năng lực và lợi thế cạnh tranh; hỗ trợ chuyển đổi số trong sản xuất và tiêu thụ nông sản hàng hóa, giai đoạn 2021- 2025.

Điển hình nhất, mới đây thành phố Hải Phòng đã đăng ký với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thực hiện chương trình Chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới, hướng tới nông thôn mới thông minh với Mô hình “Camera an ninh” tại xã Đồng Thái, huyện An Dương;  Mô hình “Xã nông thôn mới thông minh” tại xã Cấp Tiến, huyện Tiên Lãng…

Nhìn chung Chuyển đổi số là một quá trình lâu dài, phức tạp, thực hiện trong nhiều năm và bao gồm nhiều bước, chính vì vậy, chúng ta cần có tầm nhìn xa chia mục tiêu và lộ trình thành nhiều phần nhỏ, bước nhỏ để thực hiện. 

Nghị quyết 03-NQ/TU ngày 26/10/2021 của Ban Thường vụ Thành uỷ nhằm cụ thể hóa việc triển khai thực hiện hiệu quả Quyết định số 749 của Thủ tướng Chính phủ về Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, và chiến lược quốc gia phát triển chính quyền điện tử hướng tới Chính quyền số giai đoạn 2021-2025, định hướng năm 2030 của Chính phủ, giúp cho các Sở, ngành, địa phương, tổ chức, doanh nghiệp căn cứ để triển khai Chuyển đổi số trong hoạt động của cơ quan, đơn vị mình.

Theo mục tiêu cơ bản đến năm 2025 mà kế hoạch đề ra, để phát triển Chính quyền số, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động:

* Một số chỉ tiêu chủ yếu:

(1) 100% thủ tục hành chính đủ điều kiện theo quy định của pháp luật được cung cấp dưới hình thức dịch vụ công trực tuyến mức độ 4.

(2) 100% người dân và doanh nghiệp sử dụng dịch vụ công trực tuyến được định danh và xác thực thông suốt, hợp nhất trên tất cả các hệ thống của các cấp chính quyền từ Trung ương đến địa phương.

(3) 90% hồ sơ công việc tại các cơ quan thành phố; 80% hồ sơ công việc tại cấp huyện và 60% hồ sơ công việc tại cấp xã được xử lý trên môi trường mạng (trừ hồ sơ công việc thuộc phạm vi bí mật nhà nước).

(4) 100% cơ quan nhà nước thành phố tham gia mở dữ liệu và cung cấp dữ liệu mở phục vụ phát triển Chính quyền số, kinh tế số, xã hội số.

(5) 100% công tác báo cáo được thực hiện trên hệ thống thông tin báo cáo quốc gia; hồ sơ dữ liệu điện tử được tạo, lưu giữ, chia sẻ theo quy định. Cơ quan nhà nước thành phố có nền tảng phân tích, xử lý dữ liệu tổng hợp tập trung, có ứng dụng trí tuệ nhân tạo để tối ưu hóa hoạt động.

(6) Tối thiểu 50% hoạt động giám sát, kiểm tra của cơ quan quản lý được thực hiện thông qua môi trường số và hệ thống thông tin của cơ quan quản lý.

Về phát triển kinh tế số:

* Một số chỉ tiêu chủ yếu:

(1) Phấn đấu kinh tế số chiếm 25% GRDP thành phố.

(2) Tỷ trọng kinh tế số trong từng ngành, lĩnh vực đạt tối thiểu 15%.

(3) Năng suất lao động hằng năm tăng tối thiểu 15%.

Phát triển xã hội số:

* Một số chỉ tiêu chủ yếu:

(1) Hạ tầng mạng băng thông rộng cáp quang phủ 90% hộ gia đình, 100% xã, phường, thị trấn.

(2) Phổ cập dịch vụ mạng di động 5G khu vực đô thị trung tâm.

(3) Phổ cập điện thoại di động thông minh, tỷ lệ dân số có tài khoản thanh toán điện tử trên 50%, cung cấp danh tính số trên nền tảng di động cho tối thiểu 40% người dân sống và làm việc trên địa bàn thành phố Hải Phòng.

Chỉ tiêu đến 2030

* Phát triển Chính quyền số

- 100% hồ sơ công việc tại cấp thành phố; 90% hồ sơ công việc tại cấp huyện và 70% hồ sơ công việc tại cấp xã được xử lý trên môi trường mạng (trừ hồ sơ công việc thuộc phạm vi bí mật nhà nước).

- Hình thành nền tảng dữ liệu và hạ tầng kết nối mạng Internet vạn vật (IoT), kết nối, chia sẻ rộng khắp giữa các cơ quan nhà nước; mở dữ liệu cho các tổ chức, doanh nghiệp, tăng 30% dịch vụ sáng tạo dựa trên dữ liệu phục vụ người dân, doanh nghiệp; hoàn thành cung cấp định danh số, danh tính số trên nền tảng di động cho người dân và doanh nghiệp.

- 70% hoạt động kiểm tra của cơ quan quản lý nhà nước được thực hiện thông qua môi trường số và hệ thống thông tin của cơ quan quản lý.

* Phát triển Kinh tế số

- Phấn đấu kinh tế số chiếm 35% GRDP thành phố.

- Tỷ trọng kinh tế số trong từng ngành, lĩnh vực đạt tối thiểu 25%.

- Năng suất lao động hàng năm tăng tối thiểu 16%.

* Phát triển Xã hội số

- Hạ tầng băng thông rộng phủ 100% hộ gia đình, 100% xã, phường, thị trấn.

- Phổ cập dịch vụ mạng di động 5G.- Tỷ lệ dân số có tài khoản thanh toán điện tử trên 80%.

Những chỉ tiêu này đưa ra rất cao so với thực trạng hiện nay, song không phải là không thực hiện được, với sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị và cả cộng đồng, với tiềm lực phát triển kinh tế những năm qua, tiềm lực con người, mặt bằng dân trí cao thì tới đây Hải Phòng không những đạt được mà còn đạt cao hơn chỉ tiêu trung bình của cả nước.

Để công cuộc chuyển đổi số thành công đặt ra nhiều vấn đề cần phải quan tâm, đó là hạ tầng số, nền tảng số, xây dựng và chia sẻ dữ liệu chung, đặc biệt là vấn đề bảo đảm an ninh và an toàn thông tin.

Trong những năm qua, việc phát triển hạ tầng viễn thông công nghệ thông tin trên địa bàn thành phố mới đáp ứng yêu cầu tối thiểu để phục vụ công tác chỉ đạo điều hành của lãnh đạo thành phố và nhu cầu của các tổ chức cá nhân.

Về hạ tầng viễn thông: Hiện nay trên địa bàn Hải Phòng có hơn 2000 trạm phát sóng thông tin di động, gọi là trạm BTS. Hải Phòng có hơn 2 triệu dân, Tổng số thuê bao điện thoại khoảng 2,5 triệu thuê bao, với 1,8 triệu thuê bao băng rộng di động sử dụng 3G, 4G. Như vậy trung bình mỗi trạm BTS phải phục vụ 1 nghìn thuê bao di động, mới mật đô thuê bao lớn, số lượng trạm BTS thấp, dẫn đến hay xảy ra tình trạng nghẽn mạng, người dùng điện thoại dễ rớt sóng khi thực hiện cuộc gọi và tốc độ truy cập Internet thấp. Trung bình cả nước tốc độ truy cập 4G khoảng 60-65Mbps, Hải Phòng khoảng 40-45Mbps, cho thấy sự quá tải của các tram phát sóng. Qua kiểm tra, khảo sát cho thấy hiện Hải Phòng có 140 khu vực thôn, tổ dân phố sóng kém, hay gọi là vũng lõm sóng. Nguyên nhân chủ yếu là chưa có vị trí thích hợp để đặt trạm và một số khu vực người dân chưa đồng thuận.

Để người dân Hải Phòng có thể sử dụng điện thoại di động được thuận tiện, tốc độ truy cập internet nhanh hơn thì Hải Phòn cần phải lắp đặt khoảng 600 trạm BTS nữa để giảm mật độ thuê bao trên một trạm khoảng 500-600 thuê bao / trạm thì mới đáp ứng yêu cầu.

Về hạ tầng công nghệ thông tin: Mạng máy tính trong các cơ quan, đơn vị tốc độ thấp, máy tính ít, chưa có Trung tâm dữ liệu dùng chung cho toàn thành phố; hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu chuyên ngành còn thấp; rời rạc, thiết tính kết nối, chia sẻ dùng chung; chưa hỗ trợ hiệu quả cho công tác giải quyết thủ tục hành chính và dịch vụ công trực tuyến.

Để khắc phục tình trạng này, cần tập trung nâng cấp phát triển hạ tầng viễn thông, bảo đảm phủ sóng 4G rộng khắp các khu vực dân cư, tiếp tục phát triển mạng 5G, trước mắt là các khu vực đô thị trung tâm, các khu công nghiệp;

Đối với các cơ quan nhà nước, cần sớm xây dựng trung tâm dữ liệu dùng chung, phát triển cơ sở dữ liệu chuyên ngành; hình thành kho dữ liệu dùng chung, cung cấp dịch vụ công trực tuyến; cung cấp dữ liệu mở phục vụ nhu cầu của người dân, doanh nghiệp. Mỗi người dân sẽ được cung cấp định danh điện tử duy nhất, sử dụng các dịch vụ công trực tuyến chỉ phải nhập dữ liệu một lần. Triển khai xây dựng trung tâm giám sát bảo đảm an toàn thông tin, xây dựng môi trường số an toàn.

Nghị quyết 03 của Ban Thường vụ Thành ủy về Chuyển đổi số thành phố Hải Phòng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 đưa ra mục tiêu tổng quát là đổi mới căn bản, toàn diện hoạt động lãnh đạo, quản lý, điều hành của cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị xã hội thành phố dựa trên áp dụng công nghệ số, dữ liệu số. Tạo ra các giá trị tăng trưởng mới từ kinh tế số, với ba trụ cột kinh tế: Công nghiệp công nghệ cao, cảng biển - logistics, du lịch - thương mại; hình thành và phát triển môi trường số an toàn, tiện ích, phục vụ tối đa nhu cầu sản xuất, kinh doanh cũng như sinh hoạt cộng đồng của người dân; tạo môi trường khởi nghiệp sáng tạo, chủ động tiếp cận và tận dụng các cơ hội của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, tạo nền tảng vững chắc để đến năm 2030 Hải Phòng trở thành thành phố công nghiệp phát triển hiện đại, văn minh, bền vững tầm cỡ khu vực Đông Nam Á theo tinh thần Nghị quyết 45-NQ/TW của Bộ Chính trị.

 Nghị quyết đã đề ra một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để tạo nền móng cho Chuyển đổi số, đó là: Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về chuyển đổi số; xây dựng cơ chế chính sách thúc đẩy quá trình chuyển đổi số; đầu tư phát triển hạ tầng số, nền tảng số; phát triển dữ liệu; tạo lập niềm tin, đảm bảo an ninh mạng; hợp tác quốc tế, xây dựng hệ sinh thái mạng lưới nghiên cứu, đổi mới sáng tạo trên môi trường số và phát triển nguồn nhân lực.

 Về nhiệm vụ phát triển chính quyền số, các nhiệm vụ, giải pháp của Nghị quyết tập trung vào việc hoàn thiện quy chế, quy định; phát triển hạ tầng mạng đáp ứng nhu cầu triển khai Chính phủ số tại thành phố theo hướng ưu tiên thuê dịch vụ, kết nối và sử dụng hiệu quả Mạng truyền số liệu chuyên dùng của các cơ quan Đảng, Nhà nước; phát triển Nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu thành phố kết nối các hệ thống thông tin; Hệ thống Trung tâm giám sát, điều hành an toàn, an ninh mạng; phát triển các cơ sở dữ liệu chuyên ngành phục vụ ứng dụng, dịch vụ Chính quyền số của Hải Phòng, bảo đảm không trùng lặp…

Về phát triển kinh tế số, thúc đẩy chuyển đổi số trong mọi hoạt động sản xuất, kinh doanh và quản lý của doanh nghiệp trên địa bàn thành phố; tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao chỉ số cải cách hành chính công, chỉ số năng lực cạnh tranh cấp thành phố, tạo môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp số khởi nghiệp…

Về phát triển xã hội số, cải thiện môi trường và phương thức quan hệ giữa người dân, doanh nghiệp với chính quyền hướng tới xã hội cởi mở hơn, an toàn hơn và bền vững hơn; triển khai đào tạo thử nghiệm công nghệ số cho người dân tại các doanh nghiệp trong các khu công nghiệp, người dân vùng nông thôn theo Quyết định số 749/QĐ-TTg; lựa chọn xã thí điểm để thực hiện chuyển đổi số và triển khai nhân rộng toàn thành phố.

Đối với một số lĩnh vực ưu tiên chuyển đổi số như: Y tế; Giáo dục; Nông nghiệp; Du lịch; Tài nguyên và Môi trường; Giao thông vận tải, việc xây dựng, phát triển cơ sở dữ liệu/nền tảng phải bảo đảm kết nối, chia sẻ, liên thông với các cơ sở dữ liệu/nền tảng của Bộ, ngành, trung ương để quản lý hiệu quả, tránh lãng phí và chống chéo thông tin/dữ liệu.

Trong lĩnh vực y tế, phát triển nền tảng hỗ trợ khám, tư vấn, chữa bệnh từ xa; phát triển hạ tầng số cho y tế thông minh; thí điểm triển khai hệ thống chăm sóc sức khỏe người dân trên nền tảng di động Mobile Care; tin học hóa hoạt động các Trạm y tế phường, xã bằng phần mềm quản lý…

Trong lĩnh vực giáo dục, tiếp tục hoàn thiện cơ sở dữ liệu toàn ngành, phát triển nền tảng hỗ trợ dạy và học từ xa, số hóa tài liệu, giáo trình; triển khai thí điểm cấp chứng nhận điện tử, chứng chỉ điện tử ứng dụng công nghệ chữ ký số, chứng thực văn bằng điện tử trên Cổng thông tin điện tử thành phố Hải Phòng…

Trong lĩnh vực nông nghiệp, phát triển nông nghiệp theo hướng công nghệ cao, chú trọng nông nghiệp thông minh, nông nghiệp hữu cơ, tăng tỷ trọng của nông nghiệp công nghệ số trong nền kinh tế; ứng dụng công nghệ số để tự động hóa một số quy trình sản xuất; xây dựng cổng thông tin quản lý truy xuất nguồn gốc…

Trong lĩnh vực du lịch, đẩy mạnh ứng dụng CNTT, phát triển các ứng dụng trên thiết bị di động cung cấp thông tin cho khách du lịch về điểm đến, sản phẩm du lịch; xây dựng hệ thống bản đồ số hóa các dữ liệu liên quan đến các đối tượng của lĩnh vực du lịch…

Trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường, xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu quản lý đất đai, môi trường, tài nguyên nước, khoáng sản, biến đổi khí hậu; xây dựng Cổng thông tin không gian địa lý thành phố Hải Phòng…

Về chuyển đổi số trong quản lý phát triển lĩnh vực cảng biển – logistics, xây dựng hệ thống thông tin về quản lý cảng biển, hậu cần cảng biển, kinh tế biển; triển khai ứng dụng nền tảng công nghệ số phục vụ kết nối chuỗi hệ sinh thái hạ tầng cảng biển, giao thông, đô thị, dịch vụ logistics; phát triển hạ tầng truyền dẫn vệ tinh cho các ứng dụng tầm xa quản lý tầu bè tránh bão, an ninh quốc phòng…

Về chuyển đổi số trong quản lý quy hoạch, xây dựng, giao thông vận tải, tập trung phát triển cơ sở dữ liệu hạ tầng đô thị, hợp nhất các dữ liệu đất đai, quy hoạch, xây dựng, giao thông, cấp thoát nước, cây xanh…trên nền tảng công nghệ GIS; thực hiện số hóa các bản đồ quy hoạch nhằm cung cấp thông tin quy hoạch cho người dân, doanh nghiệp, nhà đầu tư theo đúng quy định; xây dựng hệ thống quản lý hạ tầng giao thông theo mô hình dữ liệu số trên nền hệ thống thông tin địa lý…

Theo tôi nghĩ, hẳn có nhiều người sẽ thắc mắc khi đọc dòng chữ “Make in Vietnam”. Đây là slogan được Bộ Thông tin & Truyền thông (TT&TT) tạo ra với mục đích thúc đẩy ngành công nghiệp ICT trong nước. Do đó, có rất nhiều thông điệp được ẩn giấu trong slogan này. 

Nếu “Made in Vietnam" gắn liền với nội hàm chỉ nơi xuất xứ, tỷ lệ nội địa hóa, thuế quan, xuất nhập khẩu thì slogan “Make in Vietnam" do Bộ TT&TT khởi xướng lại mang ý nghĩa hoàn toàn khác. 

Giống với ý nghĩa của cụm từ này, “Made in Vietnam” không quan tâm tới công nghệ được nhập khẩu từ đâu, việc sản xuất là lắp ráp hay nghiên cứu chế tạo, miễn các giá trị đó sản sinh tại Việt Nam càng nhiều càng tốt. 

Còn với “Make in Vietnam", Bộ TT&TT muốn có sự chuyển dịch mạnh mẽ từ lắp ráp, gia công sang sáng tạo, thiết kế một cách chủ động, để từ đó cho ra đời các sản phẩm công nghệ số Việt Nam.  

Khi thực hiện chiến lược “Make in Vietnam", các doanh nghiệp sẽ phải sáng tạo nhiều hơn, thiết kế nhiều hơn, nhờ vậy phát huy động trí tuệ Việt Nam, giải quyết được bài toán Việt Nam. Giá trị gia tăng tại Việt Nam vì thế cũng sẽ cao hơn so với việc chỉ đơn thuần là gia công, lắp ráp.

Thành phố Hải Phòng luôn khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp, nhiều công trình khoa học, sáng kiến, giải pháp đổi mới sáng tạo được thành phố hỗ trợ kinh phí để triển khai thực hiện mang lại thành công, góp phần phát triển kinh tế xã hội, tạo công ăn việc làm cho người lao động.

Theo đánh giá, hiện nay hầu hết cán bộ, công chức, viên chức trong các cấp, các ngành đều được tạo tạo cơ bản về ứng dụng công nghệ, việc đào tạo, tập huấn được thực hiện thường xuyên, vì vậy triển khai đến đâu đào tạo đến đó, đủ đáp ứng yêu cầu đặt ra.

Tuy nhiên, chúng ta cũng cần phải nhìn nhận, việc triển khai chuyển đổi số cũng gặp không ít khó khăn, do nhận thức của một bộ phận lớn cán bộ, công chức, người dân và doanh nghiệp về chuyển đổi số còn hạn chế.

Nguồn lực bố trí thực hiện chuyển đổi số còn chưa tập trung cao; nhân lực CNTT chất lượng cao còn thiếu và yếu cả về số lượng, chất lượng; việc triển khai xây dựng chính quyền điện tử, chuyển đổi số ở các đơn vị, địa phương chưa đồng đều, chậm so với yêu cầu đề ra…

Để bảo đảm thực thi công cuộc chuyển đổi số trong thời gian tới, ngoài đầu tư cơ sở vật chất hiện đại, triển khai các giải pháp kỹ thuật tiên tiến thì việc đầu tư đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chuyển đổi số đủ về số lượng, đáp ứng yêu cầu về chất lượng cho xây dựng chính quyền số, phát triển kinh tế số, xã hội số đóng vai trò hết sức quan trọng.

Thành phố cần chủ động liên kết với các viện, trường, trung tâm nghiên cứu, các đối tác trong và ngoài nước để đào tạo, nguồn nhân lực phục vụ quá trình chuyển đổi số của thành phố. Thực hiện theo lộ trình phổ cập kỹ năng số, kỹ năng đảm bảo an toàn, an ninh mạng đạt trình độ cơ bản cho nhân dân; đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức, xây dựng văn hóa số trọng cộng đồng…

Trước mắt, đối với nhân lực kỹ thuật vận hành, thành phố sẽ rà soát, sắp xếp các đơn vị sự nghiệp để tập trung nhân lực công nghệ, hạ tầng phục vụ vận hành chính quyền điện tử.  Đối với các giải pháp công nghệ mới, yêu cầu phức tạp thì thuê chuyên gia, đơn vị cung cấp dịch vụ, có lộ trình chuyển giao công nghệ, làm chủ công nghệ.

Chủ đề năm 2022 được thành phố chọn “Đẩy mạnh chỉnh trang, hiện đại hóa đô thị - Xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu – Thực hiện Chuyển đổi số”; điều này đã thể hiện sự quyết tâm cao của Thành uỷ, HĐND, UBND thành phố về thực hiện chuyển đổi số, coi chuyển đổi số là động lực phát triển trong giai đoạn mới.

Vừa qua, Sở Thông tin và Truyền thông đã sớm chủ động phối hợp với các ngành, địa phương xây dựng Chương trình hành động thực hiện Nghị Quyết 03-NQ/TU của Ban Thường vụ Thành uỷ và kế hoạch hành động thực hiện chủ đề năm về chuyển đổi số, trong đó đề ra các nhiệm vụ giải pháp cụ thể và danh mục các nhiệm vụ triển khai thực hiện một cách toàn diện tất cả các ngành, các lĩnh vực.

Trong đó tập trung trước hết đẩy mạnh công tác truyền thông, nâng cao nhận thức về chuyển đổi số trên các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội.

Ưu tiên nguồn lực cho phát triển hạ tầng, nền tảng số, dữ liệu số, phục vụ cho xây dựng chính quyền số, cung cấp dịch vụ số cho người dân, doanh nghiệp, thúc đẩy phát triển kinh tế số, xã hội số.

Đồng thời, tổ chức vận hành hiệu quả mô hình Trung tâm giám sát điều hành đô thị thông minh nhằm giải quyết những vấn đề mà người dân quan tâm, phản ánh, kiến nghị qua nền tảng công nghệ số, nâng cao hiệu quả chỉ đạo điều hành, mang lại sự hài lòng cho người dân.